CÁC ĐƠN VỊ ĐO LƯỜNG NHIỆT ĐỘ

Thuật ngữ độ được sử dụng trong một số thang đo nhiệt độ. Ký hiệu ° thông thường được sử dụng, tiếp theo sau nó là ký tự để chỉ đơn vị, ví dụ °C để chỉ độ Celsius (hay độ bách phân hoặc độ C).

Trong một số tiếng nói nước ngoài, như trong tiếng Anh, để chỉ sự chênh lệch nhiệt độ, thỉnh thoảng người ta còn sử dụng cách viết trái lại; chẳng hạn 100 C°, hay “100 Celsius degrees”, là sực chênh lệch nhiệt độ, trong lúc 100 °C, hay “100 degrees Celsius”, là nhiệt độ thực tế của vật hay chất đó. Mang những loại đơn vị đo nhiệt độ sau:

• Độ Celsius (°C đọc là độ C hay độ bách phân)
• Độ Delisle (°De)
• Độ Fahrenheit (°F đọc là độ F)
• Độ Newton (°N)
• Độ Rankine (°R hay °Ra)
• Độ Réaumur (°R)
• Độ Rømer (°Rø)
• Độ Kelvin (°K) là tên gọi cũ của đơn vị đo lường của nhiệt độ trong SI. Từ năm 1967 nó đã được thuần tuý hóa đi thành kelvin, với ký hiệu là K.

Một số khái niệm về những đơn vị nhiệt độ.

1. Độ Celsius

°C hay độ C là đơn vị đo nhiệt độ được đặt tên theo nhà thiên văn học người Thụy Điển Anders Celsius (1701–1744).

Ông là người trước nhất đề ra hệ thống đo nhiệt độ căn cứ theo trạng thái của nước với 100 độ là nước đá đông và 0 độ là nước sôi ở khí áp tiêu biểu (standard atmosphere) vào năm 1742.

Hai năm sau nhà khoa học Carolus Linnaeus đảo ngược hệ thống đó và lấy 0 độ là nước đá đông và 100 là nước sôi.

Hệ thống này được gọi là hệ thống centigrade tức bách phân và danh từ này được tiêu dùng phổ biến cho tới nay mặc dù kể từ năm 1948, hệ thống nhiệt độ này đã chính thức vinh danh nhà khoa học Celsius bằng cách đặt theo tên của ông.

Một lý do nữa Celsius được tiêu dùng thay vì centigrade là vì thuật ngữ “bách phân” cũng được sử dụng ở lục địa châu Âu để đo một góc phẳng bằng phần vạn của góc vuông.

Những loại đồng hồ đo nhiệt độ ở Việt Nam thường sử dụng đơn vị đo là độ C

2. Độ Kelvin

Trong hệ thống đo lường quốc tế, kelvin là một đơn vị đo lường cơ bản cho nhiệt độ. Nó được kí hiệu bằng chữ K.

Mỗi độ K trong nhiệt giai Kenvin (1K) bằng một độ trong nhiệt giai Celsius (1 °C) và 0 °C ứng với 273,15K.

Thang nhiệt độ này được lấy theo tên của nhà vật lý, kỹ sư người Ireland William Thomson, nam tước Kelvin thứ nhất.

Nhiệt độ trong nhiệt giai Kelvin thỉnh thoảng còn được gọi là nhiệt độ tuyệt đối, do °K ứng với nhiệt độ nhỏ nhất mà vật chất mang thể đạt được.

Tại 0K, trên lý thuyết, mọi chuyển động nhiệt hỗn loạn đều ngừng.

Thực tế chưa quan sát được vật chất nào đạt tới chính xác0K; chúng luôn mang nhiệt độ cao hơn °K một tẹo, tức là vẫn mang chuyển động nhiệt hỗn loạn ở mức độ nhỏ. Ngay cả những trạng thái vật chất rất lạnh như ngưng tụ Bose-Einstein cũng mang nhiệt độ to hơn °K.

Quan sát này thích hợp với nguyên lý bất định Heisenberg; nếu vật chất ở chuẩn xác 0K, luôn tìm được hệ quy chiếu trong đó véc tơ vận tốc tức thời chuyển động của chúng là 0 và vị trí ko thay đổi, tức thị đo được chuẩn xác đồng thời vị trí và động lượng của hệ, vi phạm nguyên lý bất định.Nhiệt độ của tương đối nước đang sôi là 546

Khái niệm: Kelvin(K) là 1/273,16 của nhiệt độ nhiệt động lực học của điểm ba(điểm ba thể hay điểm ba pha) của nước(1967)

3. Độ Fahrenheit

Fahrenheit phát triển thang nhiệt độ của ông sau lúc viếng thăm nhà thiên văn học người Đan mạch Ole Rømer ở Copenhagen. Fahrenheit chọn điểm số ko trên thang nhiệt độ của ông là nhiệt độ thấp nhất của mùa đông năm 1708/1709, một mùa đông khắc nghiệt, ở thành phường Gdansk (Danzig) quê hương ông.

Bằng một hỗn hợp „nước đá, nước và Amoni clorid (NH4Cl)“ (còn gọi là hỗn hợp lạnh) sau đó ông mang thể tạo lại điểm số ko cũng như là điểm chuẩn thứ nhất (−17,8 °C) này. Fahrenheit muốn bằng cách đó tránh được nhiệt độ âm, như thường gặp ở thang nhiệt độ Rømer-Skala trong hoàn cảnh đời sống thường nhật.

Năm 1714, ông xác định điểm chuẩn thứ hai là nhiệt độ đóng băng của nước tinh khiết (ở 32 °F) và điểm chuẩn thứ ba là “thân nhiệt của một người khỏe mạnh” (ở 96 °F).

Theo những tiêu chuẩn hiện nay thì những điểm chuẩn trên và dưới khó mang thể tạo lại một cách thực sự chuẩn xác được. Vì vậy mà thang nhiệt độ này về sau đã được xác định lại theo hai điểm chuẩn mới là nhiệt độ đóng băng và nhiệt độ sôi của nước, tức là 32 °F và 212 °F.

Theo đó, thân nhiệt thường nhật của con người sẽ là 98,6 °F (37 °C), chứ ko phải là 96 °F (35,6 °C) như Fahrenheit đã xác định nữa.

Thang nhiệt độ Fahrenheit đã được sử dụng khá lâu ở Châu Âu, cho tới lúc bị thay thế bởi thang nhiệt độ Celsius. Thang nhiệt độ Fahrenheit ngày nay vẫn được sử dụng rộng rãi ở Mỹ và một số quốc gia nói tiếng Anh khác.

Thang nhiệt độ Fahrenheit từng được sử dụng chủ yếu trong đo đạc thời tiết, công nghiệp và y tế ở hầu hết những nước nói tiếng Anh cho tới những năm 1960. Vào nửa cuối những năm 1960 và 1970, thang nhiệt độ Celsius dần dần được những chính phủ đưa vào sử dụng trong kế hoạch chuẩn hóa hệ thống đo lường.

Những người ủng hộ thang nhiệt độ Fahrenheit cho rằng sự phổ biến của nó trước kia là do yếu tố tiện dụng. Đơn vị của nó chỉ bằng 5⁄9 của một độ Celsius, cho phép thể hiện chuẩn xác hơn những đo đạc nhiệt độ mà ko cần sử dụng tới những đơn vị lẻ.

Ngoài ra, nhiệt độ ko khí môi trường ở hầu hết những vùng cư dân trên toàn cầu thường cũng ko vượt xa giới hạn từ 0 °F tới 100 °F, vì vậy mà thang nhiệt độ Fahrenheit được cho là thể hiện nhiệt độ mà con người mang thể cảm nhận được, thể hiện theo từng cấp 10 độ một trong hệ thống Fahrenheit.

Hơn nữa, đồng thời mức thay đổi nhiệt độ nhỏ nhất mang thể cảm nhận được là một độ Fahrenheit, tức thị một người thường nhật mang thể nhận mặt nếu mang chênh lệch nhiệt độ ở mức chỉ một độ.

Nhưng cũng mang những người ủng hộ thang nhiệt độ Celsius lập luận rằng hệ thống của họ cũng rất tự nhiên; ví dụ như họ mang thể nói rằng nhiệt độ từ 0–10 °C là lạnh, 10–20 °C là mát mẻ, 20–30 °C là rét mướt và 30–40 °C là nóng.

Ở Mỹ, hệ thống Fahrenheit vẫn là hệ thống được chấp nhận là chuẩn cho mục đích phi khoa học. Mọi quốc gia khác đã vận dụng thang nhiệt độ chính là Celsius. Fahrenheit thỉnh thoảng vẫn được thế hệ cũ sử dụng, đặc thù là để đo nhiệt độ ở những mức cao.

4. Nhiệt độ Planck

Tp: là một đơn vị đo lường trong hệ thống đo lường lanck, Nhiệt độ Planck được khái niệm như sau:

Tp = (mp x c2) / k = Ѵ(h x c5) / (G x k2)

trong đó:

• Mp là khối lượng Planck
• k là hằng số Boltzmann
• h là hằng số Planck thuần tuý
• G là hằng số trọng trường
• c là véc tơ vận tốc tức thời ánh sáng trong chân ko

Trong hệ thống đo lường quốc tế SI:

Tp = 1,41679 x 1023K

với sai số tương đối bằng 7,5×10−5.

Do đó nhiệt độ Planck mang một trị số vô cùng to to.

Nhiệt độ Planck là nhiệt độ tối đa mang một ý nghĩa dựa theo những lý thuyết vật lý hiện đại. Nó tương ứng với nhiệt độ của những lỗ đen lúc những lỗ này bốc tương đối hoặc với nhiệt độ của vũ trụ tức khắc ngay sau Vụ nổ to.

Bảng thang nhiệt độ

Bảng chuyển đổi giữa những thang nhiệt độ

Article post on: nongdanmo.com