Chuột rút xảy ra trong thời kì mang thai sẽ làm cho bà bầu đớn đau, mỏi mệt, thiếu ngủ, tác động tới sức khỏe của mẹ và bé. Cần phải biết xử lý kịp thời và cách ngăn ngừa chuột rút xảy ra giúp tránh những khó chịu cho thai kỳ của bạn. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách ngăn ngừa chuột rút hiệu quả nhất qua bài viết này nhé.
Chuột rút ở bà bầu
Chuột rút là những cơn co thắt cơ xảy ra đột ngột và kéo dài tầm vài phút thường xuất hiện ở bàn chân, bắp chuối, đùi, cơ bụng. Hiện tượng này gây đau nhói rất khó chịu và thường ko biết phải làm gì thay vì nằm bất động cho qua cơn đau.
Trong thai kỳ, chuột rút thường xảy ra ở khu vực bắp chuối và rơi vào tam cá nguyệt thứ hai và tam cá nguyệt thứ ba.
Đặc thù gây những khó chịu cho mẹ bầu lúc chuột rút lại xảy ra vào ban đêm nhiều hơn làm cho bạn tỉnh và cần gấp sự trợ giúp của người thân. Do những cảm giác khó chịu đau cơ vùng bị đau, sau đó chuyển sang cảm giác canh cánh lo lắng và tác động tới giấc ngủ.
Chứng chuột rút là hiện tượng thường nhật ở thai kỳ và nó sẽ biến mất sau lúc em bé của bạn chào đời.
Nguyên nhân làm cho mẹ bầu bị chuột rút
Nguyên nhân của chuột rút thai kỳ chưa rõ ràng nhưng mang một số yếu tố được cho là nguyên nhân dẫn tới tình trạng chuột rút ở bà bầu.
Trọng lượng của thân thể tăng
Cơ bắp của bạn đang chịu trọng lượng ngày càng tăng của em bé. Em bé càng to sẽ gây sức ép lên tĩnh mạch chính từ chân của bạn nhất là lúc bạn nằm ngửa. Tử cung cũng to dần nên chèn vào tĩnh mạch chủ làm cho máu ko thể về tim, gây ứ trệ nhiều tại chi dưới thân thể gây co cơ.
Cũng chính vì lý do này mà bạn sẽ gặp chuột rút nhiều hơn lúc thai to hơn nhất là những tháng cuối của thai kỳ.
Sự thay đổi hormone trong thai kỳ
Mất thăng bằng nội tiết tố lúc mang thai cũng mang thể làm cho mẹ bầu bị chuột rút. Cụ thể là hormone progesterone tăng cao tác động tới sự săn chắc của cơ bắp ở chân. Nhất là lúc hormone progesterone thường tăng cao nhất trong ba tháng cuối, mẹ bầu chuột rút bị nhiều hơn ở giai đoạn này.
Vitamin ngăn chứng chuột rút ở bà bầu
Vitamin B12: Thiếu vitamin B12 mang thể liên quan tới huyết áp thấp, co thắt và yếu cơ, góp phần làm co thắt hoặc co giật cơ. Ngoài ra vai trò của vitamin B12 rất cần thiết cho sức khỏe như hình thành những tế bào hồng huyết cầu khỏe mạnh, tổng hợp DNA và dẫn truyền thần kinh.
Vitamin B6: Những vấn đề về cơ xương như chuột rút mang thể là do thiếu vitamin B6 do đây là một trong những vitamin cần thiết cho hoạt động co cơ. Vitamin B6 rất quan yếu đối với một số phản ứng hóa học trong thân thể, bao gồm việc vận chuyển glucose vào trong tế bào cơ.
Vitamin D: Bà bầu bị thiếu vitamin D cũng mang thể gây ra chứng chuột rút. Thiếu vitamin D cũng liên quan với ung thư xương, tăng huyết áp và đái tháo đường. Thiếu vitamin D cũng làm giảm hấp thụ phốt pho và canxi. Cách thuận tiện nhất để mang được vitamin D là để da xúc tiếp trực tiếp với ánh sáng mặt trời buổi sáng.
Vitamin E: Thiếu vitamin E mang thẻ gây ra chuột rút do lưu thông tuần hoàn máu ko tốt. Vitamin E giúp những mạch máu giãn nở, xúc tiến tuần hoàn tốt hơn.
Thiếu hụt một số khoáng vật
Nguyên nhân làm cho phụ nữ mang thai bị chuột rút mang thể là do sự thiếu hụt calcium, photpho, magnesium, kali hay mất thăng bằng điện giải.
Canxi: lượng canxi trong máu thấp mang thể dẫn tới nguy cơ bị những cơn tetani, gây chuột rút và đau cơ. Điều này thấy rõ nhất vào những tháng cuối thai kỳ, thai nhi cần nhiều canxi để phát triển hệ xương. Nếu ko đáp ứng đủ, thân thể người mẹ sẽ tự rút bớt canxi để truyền cho bé, dẫn tới sự thiếu hụt canxi ở mẹ, điều này sẽ góp phần gây ra những cơn co cứng ở người mẹ.
Magiê: Magie mang vai trò quan yếu trong việc củng cố chức năng cơ bắp, là dưỡng chất cần thiết giúp cơ hoạt động hiệu quả. Bà bầu bị thiếu magie dễ bị chuột rút cơ bắp.
Kali: là một trong những chất điện giải quan yếu của thân thể, thiếu hụt khoáng vật này sẽ kéo theo hoạt động kéo hiệu quả của hệ thần kinh, cơ bắp và hệ thống tim mạch. Ngay cả lúc mẹ bầu đã ăn đầy đủ chất chứa kali thì thân thể mang thể vẫn bị thiếu hụt, do càng ăn nhiều natri thì thân thể càng thải ra nhiều kali.
Natri: Mất thăng bằng natri mang thể dẫn tới chứng chuột rút. Uống nhiều nước, đổ mồ hôi nhiều, hoặc mang rối loạn chức năng thận mang thể gây thiếu hụt natri và co thắt cơ. Nếu ăn quá nhạt, bà bầu nên tăng thêm lượng muối trong thực phẩm.
Tuy nhiên nếu bổ sung những chất này cần tham khảo ý kiến của bác bỏ sĩ chuyên khoa.
Xem cụ thể: Những lưu ý quan yếu lúc bổ sung canxi cho bà bầu
Tín hiệu của chuột rút thai kỳ
Tín hiệu của chuột rút thai kỳ cũng giống như chuột rút ở người thường nhật đó là:
Đau như nào: Cơn đau đột ngột làm cho mẹ bầu phải nằm bất động. Cụ thể là cơn co mạnh, đau và thắt chặt những cơ, thường tới đột ngột và kéo dài từ vài giây cho tới vài phút.
Thời kì: Với chuột rút thai kỳ mang thể xảy ra cả ban ngày và ban đêm. Tuy nhiên đặc trưng lưu ý vào ban đêm, chuột rút thường xuất hiện ngay lúc vừa khởi đầu giấc ngủ hoặc vừa tình giấc.
Chuột rút thường gặp từ tháng thứ ba của thai kỳ và những cơn đau ngày càng xuất hiện thường xuyên lúc thai nhi to dần.
Vị trí xuất hiện: Chuột rút chân lúc mang thai thường gặp ở vị trí bắp chuối, đùi, bàn chân, đặc trưng là ở bắp chuối. Ngoài ra, mang thể gặp ở tay, thân mình. Kế bên cơn đau đột ngột, mẹ bầu cũng mang thể sờ thấy hoặc nhìn thấy một khối mô cứng bên dưới da tại vị trí đau.
Trong tam cá nguyệt thứ hai, một trong những vị trí phổ biến của chuột rút là đau dây chằng tròn. Dây chằng tròn là một cơ nâng đỡ tử cung, và lúc nó căng ra, bạn mang thể cảm thấy đau nhói, hoặc đau âm ỉ ở bụng dưới. Riêng trong trường hợp chuột rút ở vùng bụng này cần chú ý, vì mang thể nhầm sang tín hiệu của triệu chứng khác mang thể liên quan tới sảy thai.
Trường hợp nếu mẹ bầu bị chuột rút kèm theo những triệu chứng như ra máu, đau mạnh ở bụng hay trên đỉnh vai, thân nhiệt tăng hoặc đau dữ đội ở phần bị đau, cần nhanh chóng tới những cơ sở vật chất y tế để được rà soát và điều trị kịp thời.
Cách xử trí nhanh giảm cơn do chuột rút tức thì
Bạn đã từng bị chuột rút bạn biết cơn đau tới đột ngột và vừa đau quặn và kéo dài làm cho bạn nhăn nhó. Lúc mang thai chuột rút lại xuất hiện thường xuyên hơn và bạn cần phải biết cách xử trí kịp thời để tránh sự khó chịu này. Dưới đây là mẹo nhỏ được những mẹ bầu truyền tai nhau để vượt qua những cơn đau do chuột rút thai kỳ.
Lúc bạn bị chuột rút, hãy ngay tức thì kéo căng cơ, xoa bóp cơ bị đau cụ thể:
Chuột rút ở chân, bắp chuối, bàn chân, đùi
Mang thai mẹ bầu hay gặp chuột rút ở chân nhất đặc trưng là bắp chuối. Lúc bị chuột rút vùng này bạn mang thể thực hiện như sau:
Nếu tự làm một mình:
- Phấn đấu duỗi thẳng chân nhẹ nhõm co những ngón chân về phía mũi. Lúc đầu mang thể tương đối đau nhưng nó sẽ làm dịu cơn co thắt và giúp cơn đau biến mất. Đừng uốn cong những ngón chân của bạn xuống phía dưới, vì điều này sẽ làm cho tình trạng chuột rút của bạn trở nên tồi tệ hơn.
- Hoặc bạn mang thể nỗ lực tăng chân lên, kê lên chiếc gối sắp nhất nếu bạn đang nằm trên giường. Nếu mang thể nữa hãy lắc lắc bắp thịt chỗ bị chuột rút sẽ thấy đỡ đau hơn.
- Nếu cách này ko hiệu quả, hãy thử ra khỏi giường và đi lại với lực đè lên gót chân của bạn trong vài phút. Hiệu quả hơn với việc bạn đi chân trần trên nền nhà.
Tuy nhiên việc này là rất khó lúc bạn thực hiện một mình trong tình trạng bị đau và bụng bầu thì to.
Hãy nhờ chồng trợ giúp như sau:
- Xoa bóp chân: Mẹ bầu hãy nằm trên giường, hoặc ngồi duỗi thẳng chân, dựng gót chân của bạn lên trước. Nói chồng thực hiện nhẹ nhõm uốn cong cổ chân và những ngón chân lên về phía mặt bạn. Ban sơ mang thể đau nhưng dần dần sẽ hết đau. Tiếp tục massage chân, xoa bóp cơ cho tới lúc hết đau.
- Chườm nóng: Hãy nhờ chồng tương trợ lấy chai nước nóng hay túi chườm nóng đặt vào vị trí bị chuột rút. Trong trường hợp chưa thể chuẩn bị ngay những thứ trên bạn mang thể chà sát Hai lòng bàn tay vào nhau cho nóng lên và xoa bóp vùng cơ bị chuột rút. Việc này giúp thư giãn những mạch mạch, dây thần kinh và khối cơ. Giúp làm dịu cơn đau tức thì.
Chuột rút ở vùng bụng, mông
Khác với ở chân, chuột rút vùng bụng mông này thường mẹ bầu nằm bất động, ko thể cử động được bạn cần tới sự trợ giúp của người khác. Muốn hết đau nhanh chóng, cần thực hiện một vài thao tác bao gồm ngừng vận động và nỗ lực thư giãn vùng cơ bụng đang bị co rút. Hãy nhờ chồng chườm ấm ngay tại chỗ đau. Làm ấm là cách hiệu quả để loại bỏ sự căng cơ và đau. Sử dụng một miếng đệm nóng hoặc chai nước nóng áp vào chỗ bị chuột rút.
Chuột rút lại thường xuất hiện vào ban đêm, hãy ghi nhớ lại cách xử trí trên để thực hiện lúc chuột rút xuất hiện nhé. Đừng để chuột rút làm tác động tới giấc ngủ của bạn.
Thông tin tham khảo: Những điều cần biết lúc mang thai
Cách phòng tránh chuột rút ở bà bầu
Nghi vấn đặt ra là mang thể ngăn ngừa được tình trạng chuột rút này được ko? Một số phụ nữ thấy hiệu quả là tránh ngồi hoặc đứng ở một vị trí quá lâu và ko bắt chéo chân lúc ngồi. Tuy nhiên để hiệu quả hơn bạn mang thể thực hiện thêm những lời khuyên sau đây để tránh tình trạng chuột rút.
Massage chân
Hãy nhờ chồng massage chân để tránh tình trạng chuột rút. Việc này cũng giúp bạn thư giãn ngơi nghỉ giảm bớt những khó chịu của thai kỳ. Bạn cần chuẩn bị tư thế ngồi thoải mái để thực hiện. Hãy chọn một chiếc ghế ko quá cao, sao cho chân của mẹ bầu mang thể chạm được đất.
Thực hiện những động tác massage lòng bàn chân, gót chân, mắt cá chân. Di chuyển ngón tay thành hình vòng tròn theo hướng lên xuống và hai bên. Hãy massage chân khởi đầu từ phía trên đầu ngón chân sau đó trượt ra phía sau bàn chân rồi đi lên phía mắt cá chân.
Cùng với đó bạn thực hiện thêm những động tác kéo duỗi chân hay xoay tròn cổ chân để giúp chân được thư giãn và giúp giảm độ cứng giữa những khớp bàn chân rất tốt cho mẹ bầu.
Kế bên việc massage chân bạn cũng nên chườm nóng ở những bắp thịt hay bị chuột rút để làm giảm tác động.
Vận động căng cơ
Bạn mang thể tập những bài tập cơ chân để tránh tình trạng chuột rút chân. Tuy nhiên với mẹ bầu, bạn cần hết sức lưu ý tới tư thế và vị trí tập thích hợp.
Bạn đừng ngồi hay đứng quá lâu ở một tư thế. Hãy đi bộ nhẹ nhõm để tăng lưu lượng máu ở chân. Và hạn chế ngồi ngồi khoanh chân vì điều này sẽ làm giảm lưu thông ở chân.
Thực hiện bài tập căng cơ bắp chuối thích hợp với bà bầu:
- Kéo căng cơ bắp chuối vài lần trong ngày bằng cách nhón gót lên rồi lại đi xuống.
- Những động tác duỗi chân hay gập bàn chân, xoay cổ chân, ngọ nguậy ngón chân cũng mang tác dụng căng những cơ ở chân giảm tình trạng chuột rút ở chân.
- Thực hiện bài tập căng bắp chuối: Đứng thẳng cách tường khoảng một mét, giơ thẳng hai tay chống vào tường, rồi nghiêng người về phía trước, căng cơ ở bắp chuối ra, giữ ở tư thế này khoảng 10-30 giây, lặp lại khoảng 5 lần. Thực hiện bốn lần một tuần trong tuần đầu, sau đó mỗi ngày hai lần trong những tuần tiếp theo.
Nên làm những bài tập này trước lúc đi ngủ để hạn chế chuột rút.
Duy trì vận động và tập thể dục
Thiếu vận động trong thai kỳ cũng làm cho thân thể mẹ ì ạch thiếu linh hoạt và còn làm cho tình trạng chuột rút diễn ra nhiều hơn. Hãy tập thể dục thường xuyên bằng những vận động nhẹ nhõm như đi bộ hay tập yoga. Việc này cũng mang lại nhiều lợi ích như tăng sức khỏe tổng thể, tăng độ linh hoạt và cải thiện sức cơ.
Tư thế ngủ
Hãy ngủ với tư thế thoải mái và rộng rãi mang ko gian để chân di chuyển xung quanh. Kê chân cao hơn bằng chiếc gối để giảm bớt tình trạng chuột rút.
Uống đủ nước
Mẹ bầu nên uống đủ nước, khoảng từ 8 tới 20 cốc nước mỗi ngày, tương đương Hai tới 2,5 lít nước. Nếu bạn lo lắng về việc phải thức dậy trong đêm để đi đi vệ sinh, hãy hạn chế sắp như ko uống gì trong một hoặc hai giờ trước lúc đi ngủ.
Bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng vật
Bạn cần bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng vật để tránh những thiếu hụt dẫn tới bị chuột rút. Những nguồn vitamin và khoáng vật bạn mang thể tìm bổ sung qua thực phẩm như:
Vitamin:
- Vitamin B12 mang trong sữa, trứng, thịt và cá.
- Vitamin B6 mang trong rau bina, quả óc chó, chuối, cá hồi.
- Vitamin D mang trong những thực phẩm như gan, cá béo và sữa.
- Thực phẩm giàu vitamin E như hạt dẻ, rau cải xanh, rau bina, quả bơ, đu đủ…
Khoáng vật:
- Canxi mang nhiều trong những thực phẩm như phô mai, sữa chua, sữa, rau cải xoăn, đậu phụ, ngũ cốc dinh dưỡng, nước tăng lực…
- Magie mang nhiều trong những loại rau lá xanh như bông cải xanh, cải bắp, rau dền, rau diếp.
- Kali mang nhiều trong khoai lang, khoai tây, cà chua, mơ, bí ngô, củ dền, dưa hấu, sữa chua…
- Natri: Bạn mang thể tăng thêm chút muối trong những món ăn nếu bạn đang ăn quá nhạt.
Kế bên việc bổ sung vitamin từ thực phẩm bạn cũng nên tìm tới viên đa vi chất bổ sung để đảm bảo đủ định lượng cần cho bà bầu ko lo thiếu hụt hay dư thừa.
Tắm nước ấm trước lúc đi ngủ
Nước ấm mang thể giúp cơ bắp được thư giãn. Tắm nước ấm trước lúc đi ngủ rất hiệu quả trong việc thư giãn cuối ngày và hạn chế được tình trạng chuột rút. Bạn cũng mang thể ngâm chân nước ấm thêm chút muối nếu tình trạng chuột rút xuất hiện nhiều hơn ở những tháng cuối thai kỳ.
Tránh stress
Giữ ý thức thoải mái, đừng lo lắng. Tâm trạng căng thẳng quá độ mang thể dẫn tới chuột rút do nó mang thể làm cho cho hoóc môn trong thân thể mất thăng bằng, nhịp tim tăng nhanh, huyết áp tăng cao.
Tài liệu tham khảo:
- https://www.pregnancybirthbaby.org.au/leg-cramps-during-pregnancy
- https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/phong-ngua-chuot-rut-khi-mang-thai-3-thang-cuoi/
